Việc nghiệm thu ván khuôn, cốp pha luôn là bước bắt buộc trong thi công kết cấu bê tông. Nếu khâu kiểm tra này bị bỏ qua hoặc làm cho có, rủi ro về biến dạng, sập đổ, rỗ bê tông hay sai lệch kích thước sẽ xuất hiện ngay khi đổ bê tông và kéo theo chi phí sửa chữa rất lớn.
Vì vậy, mọi công trình dân dụng hay công nghiệp đều cần một quy trình nghiệm thu chuẩn kỹ thuật để đảm bảo hệ cốp pha đạt độ ổn định, chắc chắn và đúng thiết kế trước khi bê tông được đưa vào cấu kiện.
Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của Nam Trường Thành để hiểu rõ hơn về công tác nghiệm thu, giúp phần nào tránh được những rủi ro cho công trình sau này nhé!
1. Khái niệm và vai trò của nghiệm thu ván khuôn, cốp pha
Nghiệm thu ván khuôn, cốp pha là quá trình kiểm tra tổng thể hệ thống đỡ, hệ khuôn và các chi tiết liên kết nhằm đảm bảo chúng đáp ứng đầy đủ yêu cầu về độ cứng, độ ổn định, kích thước và an toàn trước khi đổ bê tông.
Công tác này đóng vai trò như “lá chắn đầu tiên” để bảo vệ chất lượng cấu kiện, bởi chỉ cần sai lệch vài milimet hoặc thiếu ổn định một điểm tựa cũng có thể khiến toàn bộ hệ cột, dầm sàn hay sàn bị biến dạng.
Nghiệm thu đúng tiêu chuẩn giúp nhà thầu loại bỏ các nguy cơ sập đổ tạm, đảm bảo bề mặt bê tông sau tháo khuôn đạt độ phẳng, mịn, hạn chế tối đa rỗ, tổ ong và sai kích thước. Đồng thời, đây cũng là bước xác nhận trách nhiệm giữa chủ đầu tư, tư vấn giám sát, nhà thầu thi công trước một hạng mục quan trọng.
2. Tiêu chuẩn áp dụng trong nghiệm thu cốp pha
Trong thực tế, nghiệm thu cốp pha phải tuân thủ đồng thời bản vẽ thiết kế, biện pháp thi công và các tiêu chuẩn hiện hành. Những tiêu chuẩn thường được áp dụng gồm TCVN 4453:1995 về kết cấu bê tông và các tiêu chuẩn liên quan đến an toàn lao động.
Tất cả các hệ cốp pha phải đảm bảo được độ cứng, độ kín khít, khả năng chịu lực của đà giáo và hệ chống, đồng thời đúng chủng loại vật liệu đã được phê duyệt. Đặc biệt, bề mặt tiếp xúc với bê tông phải sạch, không bám dầu nhớt và không bị cong vênh để tránh ảnh hưởng đến thẩm mỹ viện của cấu kiện.
3. Yêu cầu kỹ thuật chung đối với hệ ván khuôn, cốp pha
Trong quá trình nghiệm thu, yêu cầu quan trọng nhất là hệ cốp pha phải giữ được hình dạng ban đầu khi chịu tải trọng của bê tông tươi. Mọi chi tiết như thành khuôn, nẹp khoá, điểm liên kết, ty giằng hay kích tăng đều phải được lắp đúng vị trí và đủ số lượng theo biện pháp thi công.
Độ kín khít giữa các tấm cốp pha phải được đảm bảo để không xảy ra tình trạng rò rỉ bê tông. Các thanh chống phải được bố trí theo phương thẳng đứng và được siết chặt để giữ độ ổn định khi đổ bê tông bằng máy hoặc thủ công. Ngoài ra, những vị trí tiếp giáp giữa cốp pha và thép phải đảm bảo khoảng cách bảo vệ theo thiết kế để tránh lộ thép sau khi tháo khuôn.
4. Quy trình nghiệm thu ván khuôn, cốp pha đúng kỹ thuật
4.1. Kiểm tra hồ sơ và biện pháp thi công
Trước khi bước vào kiểm tra thực tế, đơn vị giám sát cần rà soát toàn bộ hồ sơ từ biện pháp lắp đặt ván khuôn, bản vẽ thiết kế, mặt bằng bố trí giáo chống cho đến các tiêu chuẩn áp dụng.
Việc kiểm tra hồ sơ giúp đảm bảo hệ cốp pha đang thi công là đúng chủng loại, đúng vật liệu và đúng phương pháp đã được phê duyệt, tránh tình trạng thi công tùy tiện hoặc sử dụng vật tư không đạt yêu cầu.
4.2. Kiểm tra vật liệu ván khuôn và hệ chống
– Vật liệu cốp pha có thể là thép, gỗ, nhôm hay nhựa nhưng phải còn nguyên vẹn, không cong vênh, không mục nát và không bị biến dạng.
– Bề mặt cốp pha tiếp xúc với bê tông phải được bôi một lớp dầu chống dính chuyên dụng nhằm đảm bảo mặt bê tông sau tháo khuôn được đẹp và hạn chế hút nước.
– Hệ chống bao gồm cây chống, kích tăng, giằng, khóa liên kết phải đúng tải trọng thiết kế.
– Các cấu kiện chống tạm phải được đặt trên bề mặt cứng, không bị lún và phải có biện pháp gia cố phụ nếu ở khu vực có gió mạnh hoặc thi công ở độ cao.
4.3. Kiểm tra lắp dựng cốp pha theo thực tế công trình
– Khi lắp dựng xong, toàn bộ cốp pha phải được kiểm tra từng vị trí từ chân giáo đến đỉnh giáo để đảm bảo độ thẳng, độ phẳng và độ chắc chắn.
– Các tấm cốp pha phải được ghép kín khít, không xuất hiện khe hở làm mất nước xi măng trong quá trình đổ.
– Các thanh chống phải thẳng đứng hoặc nghiêng đúng góc theo biện pháp thi công, đồng thời được cố định chắc chắn bằng khóa giằng.
– Những khu vực chịu tải trọng lớn như dầm chính, sàn xốp hay sàn bê tông dày phải được kiểm tra tăng cường để đảm bảo không xảy ra lún hoặc rung lắc.
4.4. Kiểm tra kích thước hình học và cao độ
– Tất cả kích thước như chiều rộng cột, chiều cao dầm, chiều dày sàn phải đúng với bản vẽ thiết kế.
– Độ sai lệch trong thi công cốp pha chỉ được phép nằm trong giới hạn của tiêu chuẩn TCVN, thường từ 3–5 mm cho cấu kiện nhỏ và 5-10 mm đối với cấu kiện lớn.
– Cao độ của đáy dầm, đáy sàn phải được kiểm tra bằng máy laser hoặc nivo để đảm bảo độ phẳng toàn sàn.
– Sai lệch cao độ dù nhỏ cũng ảnh hưởng đến quá trình đổ bê tông, gây ra hiện tượng chênh mặt hoặc đọng nước trên bề mặt.
4.5. Kiểm tra độ ổn định và khả năng chịu lực
Đây là bước quan trọng nhất trong quy trình nghiệm thu:
– Toàn bộ hệ chống phải không bị rung lắc khi tác động lực tay. Nếu phát hiện vị trí yếu, thiếu chống hoặc chống đặt không đúng góc, đơn vị thi công phải bổ sung ngay trước khi nghiệm thu lại.
– Khả năng chịu lực của hệ chống phải phù hợp với tải trọng của bê tông tươi và tải trọng thi công của công nhân.
– Những khu vực như dầm lớn, sàn pan hoặc các vị trí tiếp giáp giữa hai hệ chống phải được kiểm tra bằng cách quan sát độ căng, độ lún và độ ổn định khi thử tải.
4.6. Kiểm tra độ kín khít và vệ sinh cốp pha
Trước khi cho phép đổ bê tông, bề mặt cốp pha phải sạch hoàn toàn bụi bẩn, gỗ vụn, nước đọng hoặc vật cản. Các khe hở phải được xử lý bằng silicon hoặc băng keo chuyên dụng để tránh hiện tượng chảy nước xi măng khi đổ. Độ kín khít tốt sẽ giúp mặt bê tông sau khi tháo khuôn đạt thẩm mỹ cao, ít bị rỗ và hạn chế co ngót không đồng đều.
4.7. Lập biên bản nghiệm thu và bàn giao cho đổ bê tông
Sau khi hoàn thành kiểm tra, bộ phận giám sát và nhà thầu cùng ký biên bản nghiệm thu ván khuôn cốp pha. Chỉ khi biên bản được phê duyệt, quá trình đổ bê tông mới được phép triển khai.
Đây là bước bắt buộc giúp đảm bảo trách nhiệm giữa các bên và là cơ sở pháp lý để đánh giá chất lượng sau này.
5. Sai sót thường gặp trong nghiệm thu cốp pha và cách tránh
– Một trong những lỗi phổ biến nhất là cốp pha bị cong hoặc phồng khi chịu tải, dẫn đến mặt bê tông bị lượn sóng hoặc sai kích thước. Lỗi này thường do thiếu cây chống hoặc dùng vật liệu đã cũ, yếu.
– Ngoài ra, việc ghép khuôn không kín khiến bê tông bị rò rỉ trong quá trình đổ, gây rỗ mặt hoặc giảm cường độ bê tông.
– Trường hợp đặt kích tăng không đúng vị trí hoặc không siết chặt cũng khiến sàn hoặc dầm bị võng nhẹ.
Tất cả những sai sót này đều có thể phòng tránh nhờ kiểm tra kỹ lưỡng theo quy trình nghiệm thu.
Kết Luận
Nghiệm thu ván khuôn, cốp pha là khâu cực kỳ quan trọng và phải thực hiện đúng quy trình để đảm bảo chất lượng bê tông hoàn thiện. Khi tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn từ kiểm tra vật liệu, kiểm tra lắp dựng, kiểm tra kích thước cho đến độ ổn định, công trình sẽ hạn chế tối đa rủi ro và đạt được độ chính xác gần như tuyệt đối.
CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ KIẾN TRÚC XÂY DỰNG NAM TRƯỜNG THÀNH
- Văn phòng: 381 – 383 Đường Số 1, Phường An Lạc, TP. HCM
- Hotline/Zalo: 0819.288.288
- Website: www.namtruongthanh.com
- Facebook: Nam Trường Thành Jsc
- TikTok: www.tiktok.com/@namtruongthanhjsc